Eski tarihlerdeki tıbbi müdahaleler için hastaların taşınarak ya da tekerlekli sandalye benzeri bir şekilde itilerek götürülmesinden gelmektedir. Kelimenin orijinali bir ordunun peşinde hareket eden hareketli hastane anlamında kullanılmıştır. Bilinen insanlık tarihi süresince kazalar, savaşlar ve afetler sonucu yaralanan ve acil sağlık sorunuyla karşılaşan hasta ve yaralılar için çeşitli tıbbi girişimler yapılmıştır.
Günümüzden 5000 yıl önce Mısır’da acil tıbbi müdahalelerin geliştirildiği ve uygulandığı, eski Yunan ve Roma uygarlıklarının ilkyardım ve savaş meydanlarından yaralıların taşınması ile ilgili uygulamalar yaptıkları bilinmektedir. Tarihte ilk ambulans benzeri araç, atlı arabalarla 1487 yılında Malaga kuşatması sırasında İspanyol ordusu tarafından kullanılmıştır. Napolyon’un baş cerrahı Baron Domique Larrey, Prusya seferi sırasında ilk kez askeri tıbbi birliği kurmuş ve 1793 yılında atlı arabalarla oluşturulan ve uçan ambulans denilen araçlarla hasta ve yaralılar taşınmıştır.
1832 yılında Londra’da kolera hastalarını taşımak için atlı ambulanslar kullanılmaya başlandı. Böylelikle sadece savaş alanında kullanılan ambulanslar, sivillere de hizmet vermeye başladı. 1869 yılında Edward B. Dalton New York’da Bellevue Hastanesi’nde hastaları hastaneye hızlı ve daha rahat götürebilmek için atlı ambulans servisi kurdu. Atlar 30 sn. de harekete geçecek şekilde ambulansa bağlı tutuluyordu. Bu ambulansların içinde; tıbbi ekipmanlar (atel, mide pompası), morfin bulunmaktaydı.
1887’de Londra’daki halka açık etkinliklerde ilk yardım ve ambulans hizmetleri sağlamak için St John Ambulans Tugayı kuruldu. [“St John Ambulance in the Industrial Revolution”. St John Ambulance UK. Archived from the original on 2007-06-26. Retrieved 2007-06-16.] Askeri tarzda bir komuta ve disiplin yapısı üzerinde modellenmiştir. İlk tam gün süreli ambulans servisi 1897 yılında yine Londra’da hizmet vermeye başlamıştır. İlk motorlu ambulans 1899 yılında, ABD’de Chicago’da Michael Reese Hastanesi’nde, hizmete girmiştir. Daha sonra da Londra’da da motorlu ambulanslar görülmeye başlanmıştır.
Birinci ve ikinci Dünya Savaşlarında çok sayıda hasta ve yaralı kara ambulansları yanında hastane trenler, gemiler, uçak ve helikopterler ile hastanelere taşınmış, özellikle Kore ve Vietnam savaşları sırasında askeri helikopterler yoğun bir şekilde yaralıları taşıma amacı ile kullanılmışlardır. Yaralıların helikopter kullanılarak savaş alanından tahliyesi ilk olarak 1942 yılında Burma’da Amerika Birleşik Devletleri ordusu tarafından yapılmıştır.
Daha sonraki yıllarda Almanya ve İskandinav ülkelerinde Hava Kurtarma Örgütleri kurulmuş ve bu hizmetlere yönelik personel yetiştirilmeye başlanmıştır 1960 yılı sonlarına doğru ABD ve Fransa’da ambulanslarda paramedikler ve hekimlerin görev almaya başlaması ile birlikte daha hızlı ve kaliteli acil sağlık hizmeti sunulmaya başlanmıştır. 1970’li yıllarda telsiz iletişiminin kullanılmaya başlaması, acil sağlık hizmetlerinde önemli bir sıçrama yarattı. Telsiz iletişimi ile birlikte acil sağlık hizmetinin daha hızlı ve yaygın kullanım olanağı ortaya çıkmıştır. 1971 yılında, Amerikan Travma Derneği’nin o zamanki başkanı Sawnie R. Gaston tarafından yıllık toplantıda bir ilerleme raporu yayınlandı. Bu rapor “acil tıbbi hizmetlerin iyileştirilmesine kendi türünün en büyük katkısını” yapmıştır. O tarihten sonra hastane öncesi acil sağlık hizmetlerini iyileştirmek için uyumlu bir çaba sarf edilmiştir.
1972 yılında ilk sivil tıbbi helikopter St. Anthony Central Hastanesinde kullanılmaya başlanmış (Denver, Colorado, ABD), aynı yıl Amerikan Ulusal Bilim Akademisinin acil tıbbın ABD’deki sağlık sisteminin en zayıf halkası olduğunu açıklaması üzerine, ayrı bir tıp disiplini olarak tanımlanan acil sağlık hizmetleri, o günden itibaren hızla gelişerek, dört farklı yetki ve eğitim düzeyindeki ambulans personeli, acil çağrı karşılama görevlisi ve özel finansal yapısı ile sağlık hizmetleri içinde ayrı bir yere sahip olmuştur. Diğer ülkelerde de paralel gelişmeler oldu. Birleşik Krallık’ta, 1973 tarihli bir yasa belediye ambulans hizmetlerini daha büyük kurumlarla birleştirdi ve ulusal standartları belirledi. Fransa’da, ilk resmi SAMU ajansları 1970’lerde kuruldu.
Ambulans sözcüğü Türkçe’ye İngilizce “Ambulance” sözcüğünden geçmiştir. Kelimenin kökeni Latince “ambulare” dir ve yürümek ya da hareket etmek anlamına gelmektedir
